Cả 3 ngôi chùa đều nằm ở Mũi Né ven biển, trong đó, chùa Phước Thiền đã từng được đưa vào bộ phim Hoa Dã Quỳ
CHÙA PHƯỚC THIỀN
--o0o--
Chánh điện Chùa gian giữ thờ tượng Đức Bổn Sư Thích Ca, tả hữu thờ Bồ Tát Quán Thế Âm và Bồ Tát Địa Tạng, phía sau chánh điện là nhà Tổ, bàn Tổ thờ Tổ Bồ Đề Đạt Ma, di ảnh Đại Đức Thích Phước An và Long vị Hòa Thượng Tịnh Hạnh Chùa Thiền Lâm, hai bên bàn Tổ thờ chư linh.
Chùa Phước Thiền tuy không bề thế như những ngôi Chùa không như nơi đây khí hậu trong lành, gió biển quanh năm lồng lộng là cho khách viếng Chùa thấy lòng minh như nhẹ nhàng thanh thoát. Chùa Phước Thiền hiện nay do Sư Cô Thích Nữ Diệu Minh Trụ Trì.
CHÙA LINH LONG
--o0o--
--o0o--
Năm Tân Dậu 1851, Chùa được dân làng dời về Nghĩa Trũng cho đến bây giờ. Cư Sĩ Đặng Độ qua đời, người kế tiếp trọng nom Chùa là thân phụ của Cư sĩ Ngô Văn Mực và sau đó chính Cư Sĩ Ngô văn Mực trực tiếp trông coi.
Năm 1887 Chùa Linh Long được dân làng trùng tu, từ cơ sở đơn sơ lúc đầu thành vách xây đá và lợp ngói âm đương. Hòa Thượng Hoằng Phúc từ Phú Yên vào Bình Thuận để tìm chỗ tu hành, Ngài đến Mũi Né và được dân làng cung thỉnh trụ trình Chùa Linh Long để hoằng hóa Phật Pháp. Hòa Thượng Thích Hoằng Phúc húy Như Quang, hiệu Giải Đạo thuộc đời 41 dòng Lâm Tế Chúc Thanh. Hòa Thượng Hoằng Phúc viên tịch ngày 25 tháng 11 năm 1949, phó chúc lại cho đệ tử là Hòa Thượng Thi Chi Diệu Quả kế vị trụ trì.
Năm 1968, Hòa Thượng Diệu Quả đại trùng tu lại toàn bộ ngôi Chùa từ vách đá, ngói âm dương thành ngôi Chùa tường xây, cổ lầu và lầu chuông trống hiện đại, trông rất uy nghi đồ sộ.
Chánh điện thờ tượng Đức Bổn Sư Thích Ca, tầng dưới thờ Tây phương Tam Thánh, tả hữu thờ Bồ Tát Địa Tạng, Quán Thế Âm, Quan Thánh và Ngọc Hoàng Thượng Đế. Hai bên lầu chuông trống thờ Tiêu Diện Đại Sĩ và Hộ pháp. Phía sau chánh điện là nhà Tổ thờ Tổ Đạt Ma, Tổ Thông Ân Hữu Đức, di ảnh chư Hòa Thượng và long vị.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 41 húy Như Quang Hoằng Phúc Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 42 húy Trừng Phong Phước Nhàn Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 42 húy Thi Chi Diệu Quả Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 44 Húy Nguyên Minh Viên Quang Hòa Thượng.
Phía sau nhà Tổ là vườn Tháp, Chùa có 4 ngôi Tháp, Tháp Hòa Thượng Hoằng Phúc trùng tu năm 1968. Tháp Hòa Thượng Diệu Quả, Tháp Ngài Ngô Văn Mực và Đại Đức Đồng Lễ. Đặc biệt Tháp Hòa Thượng Hoằng Phúc 3 tầng mới được trùng tu, đây là một trong những một tháp đẹp nhất Bình Thuận, Chùa có hai đôi liễn.
+ Đôi liễn ở điện Phật:
“Linh Hải Khải Từ Vân Phật Nhựt đằng Huy Quang Tiếp chúng.
Long cung khai Pháp Vũ thiền cơ hưng thạnh ứng Trung Thiên”.
Tạm dịch:
“Biển Linh quyện mây lành ánh sáng từ bi độ chúng sinh.
Cung rồng bày mưa Pháp, Cơ Thiền hưng thạnh cõi trời người”.
+ Đôi liễn bàn Tổ:
“Tọa thượng liên hoa chiêm đắc tây hồ tam nguyệt cảnh.
Bình trung dương liễu phân lai Nam Hải chi xuân”.
Tạm dịch:
“Trên tòa Liên Hoa chiêm ngưỡng được ba cảnh trăng Tây Hồ.
Trong bình dương liễu phân thân đến biển Nam một cành xuân”.
Hiện nay Chùa do Sư Bổn Toàn làm Giám Tự. Sư Bổn Toàn đã tu sửa, trang điểm cho Chùa ngày thêm trang nghiêm tráng lệ.
Năm 1993 xây bảo tháp Hòa Thượng Diệu Quả.
Năm 1995 xây dựng điện Quan Âm.
Năm 1996 xây nhà Tây. Năm 1997 đại trùng tu Bảo tháp Hòa Thượng Hoằng Phúc.
Chùa Linh Long là một trong những ngôi Chùa đẹp nhất vùng Mũi Né.
Chùa Khánh An tọa lạc trên một triền cát thuộc làng Khánh Thiện nay là Phường Mũi Né TP Phan Thiết, Chùa được dân làng tạo dựng vào cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19. Lúc đầu Chùa được cất bằng tranh là để phụng thờ Tam Bảo, theo những cụ già kể lại, Chùa được tạo dựng cùng thời với làng Khánh Thiện. Đến tháng 9 năm Quí Dậu 1873 Tự Đức thứ 26 cùng lúc với ngôi Chùa Ông bên cạnh. Chùa được tạo dựng trùng tu bằng tường vôi lợp ngói âm dương gồm 3 tòa. Chánh điện, nhà Tổ và nhà Ông Giám (nhà Ông Giám nay đã sập đổ, chỉ còn lại ngôi chánh điện là nhà Tổ được xây liền nhau, tuy không bề thế nhưng rất rộng thoáng). Chùa nằm nép mình dưới những tràng cổ thụ, xa xóm làng nên quang cảnh Chùa rất tĩnh mịch, hiện nay trước sân Chùa còn giữ được 3 gốc bồ đề và một số cây bàng, cây me cổ thụ tạo cho cảnh Chùa thêm cổ kính. Căn cứ vào chiếc Bảo chúng hiện còn lưu giữ ở Chùa do Hòa Thượng Đạo hương Đức Tín đức năm Giáp Tuất (1814) Hòa Thượng Đạo Chơn Thường Trung Chùa Phật Quang chứng minh có lẽ trụ trì đầu tiên của Chùa Khách An là Hòa Thượng Đạo Hương Đức Tín. Căn cứ vào Long Vị thờ ở bàn Tổ có long vị thờ Thiền Sư Hải Bình Bảo Tạng và đệ tử của Ngài là Hòa Thượng Thanh Lâm Viên Thông, có lẽ trên con đường du hóa học theo đường biển từ Phan Rí vào Tổ Hải Bình bảo Tạng đã lưu trú tại Chùa Khánh An để hoằng hóa Phật Pháp cho Phật Tử ở đây nên khi Ngài viên tịch Phật Tử đã lập long vị thờ Ngài. Kế vị trụ trì là Hòa Thượng Hải Ngoạn Tường Thoại, sau khi Hòa Thượng Tường Thoại viên tịch (1914) dân làng cung thỉnh Hòa Thượng Phước Nhàn trụ tri. Hòa Thượng Phước Nhàn trụ trì một thời gian Ngài về trụ trì Chùa Pháp Diên.
Đến năm 1961 giáo Hội Tăng Già suy cử Đại Đức Thích Hữu Thành trụ trì Chùa Khánh An. Năm 1993 Đại Đức Hữu Thành về trụ trình Chùa Linh Thắng, Chùa được ban hộ tự trông coi hiện nay trường ban hộ tự là đạo hữu Tân Lợi. Chùa Khánh An tuy được trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ được đáng vẻ cũ.
- Năm 1968 đạo hữu Cao Lai và Phật tử trùng tu lại ngôi nhà Tổ.
- Năm 1993 Chùa được Phật tử đại trùng tu lợp lại toàn bộ ngói âm dương và tu sửa tường vách.
- 1997 xây dựng cổng Tam Quan và Quan Âm Các tạo cho cảnh quang Chùa thêm phần trang nghiêm rực rỡ.
Năm 1998 xây dựng mới dãy nhà ngang phía sau nhà Tổ để thờ giám trai và tiếp khách.
Chánh điện Chùa gian giữa thờ Phật, tầng trên thờ Tam Thế Phật bằng đồng, mỗi pho tượng cao 0.8m. Tầng dưới thờ rất nhiều pho tượng Phật, Bồ Tát, Ngọc Hoàng, Kiên Lao, Hộ pháp tất cả là 19 pho tượng bằng đồng và đất luyện, những pho tượng Phật và và Bồ Tát được tôn trí trong một khám lớn sơn son thếp vàng, trên đỉnh khám có bức hoành phi ghi “Tây phương thần” Hai Bên khám có đôi liễn ghi:
“Đàm Vân Quảng Phú đồng nhơn khánh”
“Pháp vũ tầng thi tại xứ an”
Dịch: “Mây đàm rộng che mọi người đều sống phồn thịnh”.
“Mưa pháp lớp lớp rưới nhuần xứ mây yên ổn”
Hai bên điện Phật là hai khám lớn thờ rất nhiều pho tượng Bồ Tát Quán Thế Âm, Đại Thế Chí, địa tạng, Đạt ma Sư Tổ, Thập điện Diêm vương tất cả 33 pho tượng bằng đồng và đất luyện gần lầu chuông trống thờ 7 vị hộ pháp bằng đồng và Tiêu Diện Đại Sĩ bằng đất luyện. Chùa còn giữ được một quả Đại Hồng Chung cao 1m2 đúc năm Thành Thái 12 (1900) là một bảo chúng đúc năm Gia Long 13(1814) tất cả những cổ vật này rất có giá trị về mặt lịch sử văn hóa Phật giáo. Có thể nói Chùa Khánh An là ngôi Chùa cổ còn gìn giữ được rất nhiều tượng Phật và pháp khí nhất vùng Thành phố Phan Thiết. Phía sau chánh điện sau chánh điện đối diện bàn Tổ là tượng Bồ Tát Quán Thế Âm Thủ Thiên Nhãn, pho tượng này cao gần 2m được tôn trí trong một hộp kính lớn.
Nhà Tổ nối liền với chánh điện, gian giữa thờ tượng Bồ Đề Đạt Ma, ảnh Tổ Thông Ân Hữu Đức và Long vị Chư Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 40 húy Hải Bình Bảo Tạng Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 41 húy Thanh Lân Viên Thông Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 40 húy Hải Ngoạn Tường Thoại Hòa Thượng.
- Lâm Tế Chánh Tôn đời 42 húy Trừng Phong Phước Nhàn Hòa Thượng.
HÒA THƯỢNG TƯỜNG THOẠI
Hòa Thượng sinh năm Mậu Dần 1878 tại xã Phú Phòng, Tỉnh Phú Yên. Năm Thành Thái thứ 10 (1989) xuất gia tại Chùa Vạn Phước thờ Ngài Chí Đức Thiền Sư làm Thầy được Bổn sư ban pháp danh Hải Ngoại, Hiệu Tường Thoại thuộc đời 40 Lâm Thế Liễu Quán, thọ Sa Di tại Chùa Linh Sơn Phú Yên, thọ Tý Kheo năm 1911. Sau đó Ngài vân du vào Bình Thuận trụ trì Chùa Ngự Tứ Bảo Sơn Tự và Chùa Khánh An. Năm Khải Định thứ 2 (1917) Ngài được cung thỉnh làm giáo thọ Axàlê giới đàn Trà Can Ninh Thuận. Năm Khải Định thứ 4 (1919) Hòa Thượng Tịnh Hạnh Chùa Thiền Lâm khai đại giới đàn, Ngài được cung thỉnh là Yết Ma Axàlê. Hòa Thượng Tường Thoại viên tịch ngày 18 tháng 6 năm Tân Tỵ (1914) thọ 64 tuổi. Đồ chúng xây tháp 3 tầng bên cạnh chùa Khánh An để tôn trí nhục thân của Ngài. Hòa Thượng Tường Thoại rất có công trong việc hoằng pháp ở địa bàn Mũi Né và hình ảnh Ngài luôn gắn chặt với Chùa Khánh An. Ngài được rất nhiều Phật tử địa phương quí mến.
Bên cạnh Chùa Khánh An là Chùa thờ Quan Thánh được dân làng gọi là chùa Ông. Ngôi Chùa này có lẽ được xây dựng cùng thời với thời với Chùa Khánh An do một số người Hoa sinh sống nơi đây tạo dựng và sau đó giao lại cho người Việt quản lý. Chùa được trùng tu vào năm Tự Đức 24 (1873) cùng với Chùa Khánh An. Chùa Ông điện giữa thờ tượng Quan Công Quan Bình và Châu Thương, tượng này được làm bằng đất luyện cao gần 2m. Tả hữu thờ Quan Võ là Quan Văn bên cạnh tượng có ngựa xích thố. Việc kết hợp giữa Chùa thờ Phật và Chùa Ông của Chùa Khánh An đã làm rọ nét tín ngưởng của Ngư dân theo đạo Phật, họ luôn tin ông Quan Thành và Cá Ông là những vị Bồ tát luôn cứu giúp họ lúc gặp sóng to gió lớn trên biển, Chùa Khánh An hiện nay không có trụ trì, Chùa do ban hộ tự quản lý trông coi.
1/30/2012
Dzoãn Tiến Đạt
http://chuaphatan.vn/?page=about&idtv=124&id=94&parentid=124